**Avanzar nos indicadores** / Normalizar vs. Normativizar
===== A linguaxe do "normal" =====
----
**Ao pé da letra**
{{http://www.proxectomascaras.com/wp-content/uploads/2012/09/AlPieDeLaLetra-e1348948927991-300x300.jpg?250 |}}
O cotián ten moitas palabras comodín que fomos adaptando á (falta de) esixencia derivada da necesidade de movernos en terreo coñecido. Curiosa contradición que nos leva a enterrar o que está por vir entre patróns e estereotipos.
E no noso abanico de recursos uno dos máis socorridos é a palabra “normal”. No desenvolvemento deste proxecto, “a normalidade” é un concepto que nos vimos obrigados a revisar constantemente ata o punto de socavar, en máis dunha ocasión, ideas que criamos ben asentadas.
Porque a “normalidade” ten as súas causas e, evidentemente, tamén as súas consecuencias.
**Frase a frase e sen darnos conta** imos construíndo un escenario no que a normalidade de ser un mesmo (que é a única normalidade posible) faise difícil, complicada e tramposa. Sen darnos conta imos escribindo para os demais, e sen sospeitalo sequera para nós mesmos, un guión tan amable como duro, tan sincero como ignorante, tan libertario como suicida. ([[http://manuelcalvillo.blogspot.com.es/2012/09/inspiration-porn-cosas-que-tal-vez-no.html|Manuel Calvillo]])
A [[http://www.enpalabras.com/blog/2010/04/simplificacion-de-modelos-maniqueismo-y-distorsion/|simplificación de modelos sociais]] lévanos ao maniqueísmo e á distorsión da realidade que escurece o futuro. O único que nos queda é apelar a unha verdade reconstruída, non polo que vemos diante, senón polo que hai detrás do que (non) vemos.
Precisamente porque “frase a frase e sen darnos conta” vanse asentando os conceptos, non estaría de máis preguntarse polo que hai detrás das [[http://dle.rae.es/?id=QcGec7P|palabras escollidas]]. Porque o natural depende do contexto e as regras que van quedando obsoletas non se revisan senón que, polo que estamos a ver, cámbianse a golpe de decreto cando convén? a quen?
**Tras as [[http://www.enpalabras.com/blog/2010/07/metaforas-del-trabajo-moderno/|metáforas da vida moderna]] escóndense baleiros contraditorios**:
**Se... capacidade é**: //Aptitude, talento, calidade que dispón a alguén para o bo exercicio de algo.//
**E... por discapacidade defínese**: //”que ten impedida ou entorpecida algunha das actividades cotiás consideradas normais, por alteración das súas funcións intelectuais ou físicas”//
**Entón...** ademais dunha **definición incompleta, non estamos a usar a mesma unidade como referencia de medida**.
Resulta que unha persoa cun gran talento para o debuxo, por exemplo, se coincide que é xorda, entra na categoría de discapacitada. E **esta etiqueta, antes que o seu talento para a arte, será a que lle acompañará toda a súa vida**. Pero...
**é que alguén ten todas as capacidades? Se facemos un repaso, todos temos (dis)capacitade para moitas actividades da vida cotiá**.
O [[http://www.enpalabras.com/blog/2011/03/la-intencion-de-la-ministra-es-proponer-el-gran-acuerdo-2/|discurso do politicamente correcto]] adoita ser condescendente e as súas achegas, a maior parte das veces, residuais, cando non abertamente daniñas para o conxunto da sociedade. Xa que parece ser bo momento para unha limpeza xeral, e posto que [[http://blog.cumclavis.net/2011/04/la-orientacion-la-utilidad_19.html|o intelixente é construír]], **convén empezar por airear os falsos e traizoeiros supostos para deixarnos de interpretacións ao pé da letra**.
Porque estar ao pé de algo ou alguén é dobregarse, mellor mirar ao horizonte en toda a súa dimensión.
Porque a boca é pequena para segundo que palabra. En cambio, o silencio é inmenso como un vello caserón familiar: todo cabe e todo se perde
\\
===== A ameaza do gueto =====
----
**Coma se ocorrese que as sombras non atopan espazo **
Conversaba con [[http://www.laopinioncoruna.es/coruna/2012/07/06/alvaro-martinez-evolucion-aspronaga-50-anos-sido-revolucion/624787.html|Álvaro Martínez]], presidente de [[http://www.aspronaga.org/|Aspronaga]], sobre discapacidade intelectual, sobre a situación actual e as incertezas deste recortado futuro e sobre a necesaria evolución das institucións, algo no que me recoñezo escéptica e mesmo bastante crítica.
Álvaro recoñecíame **o dilema entre a súa necesidade e a formación de guetos**, pero entón explicoume por onde deben evolucionar tras o aprendido nestes cincuenta anos de existencia. E eu gardeime a folla porque non quería esquecer algo tan obvio como escondido.
{{ http://www.proxectomascaras.com/wp-content/uploads/2013/05/esquema-alvaro.jpg?700 |}}
**O que conta o gráfico**
Este sobrio esquema nun papel engurrado fala de novos puntos de partida tras cinco décadas de experienciaS, así **en plural, porque as vidas das persoas sempre suman e non se poden resumir nunha única conclusión**.
**O inicio da liña, no medio da nada**, representa o momento en que unha familia ten que asumir unha discapacidade na súa rede persoal, sexa por nacemento ou sobrevinda:
as previsións do modelo de vida, máis ou menos estandarizado, se esfuman de golpe e empeza a lenta escalada cara á aceptación.
**Pero os procesos nunca son o que parecen**
**A curva superior representa a exaltación**. Os parentes próximos asumen a realidade, empezan a atoparse cunha maraña de institucións/causas solidarias que “enténdenlles” e **cren descubrir un nivel de implicación social e institucional que vai cambiar o mundo**. Empeza a fase de participación e alzan a voz pero... **os días teñen máis necesidades que minutos e as súas preocupacións xa non encaixan na normalidade**.
**Empeza o descenso**
O esgotamento tras a exaltada hiperactividade fai que **a caída sexa abrupta, desgarrada, moi próxima á quebra persoal**. Nesta etapa, //a frustración mostra todas as súas caras ramificándose na escuridade do labirinto//. É a parte máis dura porque **xa non é só desconcerto, senón o medo real, a impotencia e a soidade**.
Nesta parte do proceso **necesítase moito apoio porque toca aprender de novo a vivir e dispoñerse a deseñar un futuro en colaboración**.
**E, por fin...**
Aos poucos, a obsesión do “eu necesito” vai evolucionando ao “podemos facer”, a culpabilidade e a esixencia ábrense ao entendemento e a colaboración.
**As liñas horizontais que atravesan ambas as curvas sinalan as etapas** nas que as familias, por exceso ou por defecto, viven máis afastadas do posible, **aquí a principal axuda é “estar” e deixar que o proceso avance**.
E a partir de aí, **no último tramo ascendente (cruzado no esquema por dúas liñas verticais) é onde institucións e persoas temos que concentrarnos para que a innovación social sexa algo máis que unha etiqueta**. E rápido, porque os anos non pasan en balde e as familias necesitan quen colla a testemuña.
\\
===== Lexislar desde o emocional =====
----
{{http://www.proxectomascaras.com/wp-content/uploads/2013/06/IMG-20130509-02583-e1370771834213-300x300.jpg?200 |}}
Explica [[http://enpalabras.tumblr.com/post/52149066514/proxectomascaras-felicidad-percepcion-desde|Daniel Kahneman no seu Ted]] que a clave do erro conceptual enterrado en anos de estudos sobre a felicidade está nos nosos dous “eus”: **o que experimenta e o que lembra**.
Resulta que **o presente psicolóxico ten uns tres segundos de duración así que ao eu que ten experiencias, que vive de forma continua, acumúlaselle o choio** e a maior parte pérdense para sempre.
Esa diferenza no tratamento do tempo é a clave do enigma que fai que tendamos a condicionar unha boa experiencia por un mal recordo concreto.
Destaca tamén a importancia de entender esta dualidade respecto da valoración sobre o benestar e a felicidade nas nosas vidas e explícao de forma sinxela:
✔ ** eu que ten experiencias** é ao que o médico lle pregunta: dóeche agora?. É o que vive o momento e, aínda que é capaz de revivir o pasado, basicamente só ten o presente.
✔ **O eu que lembra** entra en acción cando a pregunta do médico é outra ben distinta: como sente ultimamente? É o que toma nota e mantén a historia da nosa vida
Pero esta importancia que damos aos recordos sobre as experiencias é vital para entender a forma en que afrontamos as decisións sobre o futuro porque ten moito que ver coas [[http://informaciongalicia.net/2012/10/comparaciones-cambiantes/|comparacións cambiantes]] que distorsionan a nosa percepción:
O impactante adoita atrapar a nosa atención, porque para deternos no habitual non nos chegarían varias vidas. E nese proceso de arquivo do que non nos destaca, tendemos a esquecelo porque non o cuantificamos. Por iso, aínda que a proporción do improbable é moi pequena, a atención dedicada colócao en primeira liña das nosas decisións.
Pero entender por que damos tanta importancia aos nosos recordos en relación á importancia que damos ás experiencias afecta tamén á forma de [[http://www.enpalabras.com/blog/2011/04/comprender-para-confiar/|entender as relacións con outras persoas]] e ás decisións sobre a sociedade que queremos/temos, algo que ten moi claro a publicidade e as institucións que nos (deas)gobernan:
a memoria da experiencia é curta así que se potencia a linguaxe de titulares e grandilocuencias que encaixa mellor no eu que lembra e ampárase no imaxinario das verdades construídas.
Aínda que reconforta que [[http://es.wikipedia.org/wiki/Daniel_Kahneman|as achegas dun psicólogo recoñézanse co Nobel de Economía]], os coeficientes e indicadores seguen referíndose ás [[http://es.wikipedia.org/wiki/%C3%8Dndice_de_desarrollo_humano|macro diferenzas]] e á [[http://es.wikipedia.org/wiki/Coeficiente_de_Gini|distancia das porcentaxes]].
Pero a economía é unha realidade de interdependencia social e aínda que mesmo [[http://es.wikipedia.org/wiki/Coeficiente_de_Gini|a RAE identifica]] o estar contento coa satisfacción e a felicidade, non é o mesmo. Pero é que [[http://www.enpalabras.com/blog/2010/07/el-analisis-economico-lo-intenta-baremando-la-sonrisa/|non é nada fácil baremar o sorriso]]:
Ás veces estamos con 3X de satisfación polo traballo realizado... pero con menos 4Y de liberdade individual, co que o resultado final do grao de felicidade non é moi positivo
**E que ten todo isto que ver con Máscaras?**
Pois como entre o elenco de actores e actrices que protagonizan a película hai cinco que teñen diferentes tipos de discapacidade intelectual, achegounos a unha contorna no que todo o mundo empéñase en usar a palabra felicidade para disfrazar e non afrontar a DIVERSIDADE real. É dicir,
queremos ratificarnos neses mundos pechados e servizos de inercia que “lles” deseñamos, así que “nos” contamos canto agarimo e felicidade “nos” transmiten.
**Pero toda cara ten a súa cruz, e viceversa**
Escoitando a diferenza entre o eu que ten experiencias e o eu que lembra, estivemos reflexionando sobre **se a outra cara da restrición de experiencias imposta pola tiranía da normalidade é o que fai que saboreen a fondo cada oportunidade e cada vivencia**.
Di tamén Kahneman noutra interesante entrevista que á xente lle (nos) custa cambiar de opinión e cando o facemos, “non queremos lembrar como pensabamos antes”.
Tal vez o desfasamento que á maioría lévanos ao arquivo rápido tras a etiqueta do último recordo **é máis escapatoria que enigma, a trampa consentida para aceptar que en lugar de vivir, sobrevivímonos**.
\\
\\